Πέμπτη 7 Μαΐου 2009

Big Bands

Είναι τα συγκροτήματα που με το πέρασμα του χρόνου έγιναν brand names μιας πανίσχυρης βιομηχανίας. Άλλωστε το ροκ από την επομένη της γέννησής του ήταν το μέσο για να στηθεί μια βιομηχανία που θα μπορούσε να μιλήσει στους νέους για επανάσταση, χωρίς να την επιδιώκει, πραγματικά, ποτέ. …
  • Rolling Stones
1962 - σήμερα
Μέλη: Μικ Τζάγκερ: τραγούδι, Κιθ Ρίτσαρτνς: κιθάρα - τραγούδι, Ρον Γουντ: κιθάρα, Μπράιαν Τζόουνς: κιθάρα, Τσάρλι Γουάτς: ντραμς.
Αλπουμ: 26
Πωλήσεις: Ξεπερνούν τα 700 εκατομμύρια.
Μότο: «It’s Only Rock N’ Roll (But I like It)».

Στη διάρκεια της καριέρας τους εξαρτήθηκαν από ναρκωτικά, σεξ, αλκοόλ. Με εξαίρεση τον Μπράιαν Τζόουνς, πρώτο κιθαρίστα του συγκροτήματος (που αντικατέστησε αρχικά ο Μικ Τέιλορ και αργότερα, έως σήμερα, ο Ρον Γουντ) που έφυγε από τη ζωή, τα μέλη που έκαναν διάσημο το συγκρότημα παραμένουν στη «σκηνή». Οι Rolling Stones, το δεύτερο μεγαλύτερο συγκρότημα στην ιστορία του rock ‘n’ roll, μετά τους Beatles, δεν παραμένει ακόμα «εδώ» για πλάκα. Τα λεφτά είναι πολλά για να πεθάνει. Θέλετε ένα παράδειγμα; Μόνο το 1989 ο τζίρος τους έφτασε το ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Η περιοδεία που έκαναν την ίδια χρονιά με τίτλο «Steel Wheels Tour» απέφερε 700 εκατομμύρια δολάρια. Τα κέρδη της τελευταίας περιοδείας τους που «έτρεξε» από τον Αύγουστο 2005 έως τον Αύγουστο 2007 με τίτλο «A Bigger Bang» έφτασε τα 550 εκατομμύρια ευρώ. Η μπάντα του Μικ Τζάγκερ είναι ένας μαγνήτης κέρδους.

Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός πως μέρος των «άστατων» σπουδών του περιλαμβάνει «πέρασμα» και από το περίφημο «London School Of Economics». Το πελατολόγιο των Stones είναι κατ’ αρχήν οι φαν του συγκροτήματος. Οι ανώνυμοι καταναλωτές που περνούν από το σάιτ της μπάντας και αγοράζουν εισιτήρια των περιοδειών της, μπλουζάκια, φωτογραφίες και εσχάτως, κρασί που η ετικέτα του φέρει το λογότυπο της μπάντας (εκείνο με την παχιά γλώσσα που βγαίνει μέσα από ομοίως παχιά χείλη).

Πελάτης των Stones υπήρξε και η Volkswagen, που το 1994 στο μοντέλο της «Golf» κυκλοφόρησε μια δίθυρη έκδοση με το όνομα του συγκροτήματος.
  • The Beatles
1960 - 1970
Μέλη: Τζον Λένον: τραγούδι - κιθάρα, Πολ Μακάρτνεϊ: τραγούδι - μπάσο, Τζορτζ Χάρισον: κιθάρα- φωνητικά, Ρίνγκο Σταρ: ντράμς - φωνητικά.
Αλμπουμ: 13
Πωλήσεις: Πάνω από ένα δισεκατομμύριο.
Μότο: «The Fab Four».

Οι beatles δεν ήταν μια απλή μπάντα. Εγιναν μανία, κίνητρο μιας ολόκληρης γενιάς στη διάρκεια της δεκαετίας του ‘60 να ασχοληθεί με το ροκ. Με εξαίρεση την ψυχεδελική τους εποχή, που κορυφώθηκε με την κυκλοφορία του «Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band», δεν «άγγιξαν» πολιτικά ή κοινωνικά θέματα από αυτά που συχνά απασχολούν τη ροκ μουσική. Η μπάντα από το Λίβερπουλ είναι  μια μηχανή παραγωγής κερδών. Για παράδειγμα, οι λογιστές του γκρουπ σημειώνουν πως από τον Δεκέμβρη του 1969 έως τον Δεκέμβρη του 1970, οι Beatles είχαν δισκογραφικά κέρδη της τάξης των, σημερινών, 5 εκατομμυρίων ευρώ. Εχει υπολογιστεί πως έως το τέλος του 1970 είχαν πουλήσει περισσότερα από 500 εκατομμύρια δίσκους. Η επίσημη δισκογραφία των Beatles έφτασε τα 13 άλμπουμ.

Στη διάρκεια της καριέρας του το συγκρότημα πρωταγωνίστησε σε πέντε ταινίες ενώ χρηματοδότησε και πρωταγωνίστησε σε τρία φίλμ. Αν και η έννοια της χορηγίας στη διάρκεια της καριέρας του συγκροτήματος δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη, εντούτοις στο πρώτο ταξίδι του γκρουπ από την Ευρώπη στην Αμερική «χορηγός» του ήταν οι αεροπορικές γραμμές «Pan American». Οι Beatles παραμένουν αξιόλογη πηγή κέρδους και στις μέρες μας. Η μπάντα είναι μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις στην κατηγορία της εμπορεύσιμης νοσταλγίας. Το 2008 σε δημοπρασία που οργάνωσε ο οίκος «Christies» η πώληση της «μπότας» από τα τύμπανα του ντράμερ Ρίνγκο Σταρ, που πόζαρε στο εξώφυλλο του άλμπουμ «Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band», ξεπέρασε το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ.
  • Pink Floyd
1965 - 1994
Μέλη: Ρότζερ Γουότερς: φωνητικά - μπάσο, Ντέιβιντ Γκίλμουρ: κιθάρα - φωνητικά, Νικ Μέισον: ντράμς, Ρίτσαρντ Ράιτ: πλήκτρα, Σιντ Μπάρετ: φωνητικά. 
Αλμπουμ: 14
Πωλήσεις: Ξεπερνούν τα 250 εκατομμύρια.
Μότο: «The Wall».

Το «the dark side Of the Moon», άλμπουμ που οι Pink Floyd, κυκλοφόρησαν το 1973 είναι το τρίτο καλύτερο άλμπουμ σε πωλήσεις σε όλο τον κόσμο. Στην Αμερική έφτασε στην πρώτη θέση των τσαρτ, για μια μόλις εβδομάδα. Το μοναδικό όμως είναι πως η συνολική του παραμονή στο Τοp 200 των άλμπουμ της ίδιας χώρας κράτησε δεκαπέντε χρόνια. Το συγκρότημα ηχογράφησε 14 άλμπουμ. Ανάμεσά τους και η ροκ όπερα «The Wall», που το γκρουπ κυκλοφόρησε το 1979.

Το 1982 στις σκοτεινές αίθουσες έκανε πρεμιέρα και το ομώνυμο φιλμ που το σενάριό του είχε γράψει ο τραγουδιστής και μπασίστας των Floyd, Ρότζερ Γουότερς και τη σκηνοθεσία υπέγραφε ο Αλαν Πάρκερ. Το φιλμ τζίραρε κοντά στα 22 εκατομμύρια δολάρια. Το 1995, χρονιά της κυκλοφορίας του άλμπουμ «Pulse», η βιομηχανία αυτοκινήτων Volkswagen κυκλοφόρησε το μοντέλο «Golf Pink Floyd». Το συμβόλαιο που υπέγραψαν οι Floyd με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία έλεγε πως το μοντέλο με το όνομά τους θα περιελάμβανε ένα τέλειο, για την εποχή, ηχοσύστημα αλλά και τον όσο το δυνατότερο φιλικότερο προς το περιβάλλον κινητήρα.
  • Red Hot Chilli Peppers
1983 - σήμερα
Μέλη: Αντονι Κιέντις: τραγούδι, Τζον Φρουσιάντε: κιθάρα, Φλι: μπάσο, Τσαντ Σμιθ: ντραμς Αλμπουμ: 9
Πωλήσεις: περισσότερα από 50 εκατομμύρια.
Μότο: «Californication»

Η τιμωρία. Τίποτα δεν περνά απαρατήρητο από το μάνατζ-μεντ της μπάντας που συνδυάζει το χάρντ ροκ με το φάνκ τόσο μοναδικά. Πέρυσι, η εταιρεία Bravada International που διαχειρίζεται μέρος των δικαιωμάτων του συγκροτήματος μήνυσε την, φίρμα κατασκευής ρούχων «Βlack - Lite» με 10 εκατομμύρια ευρώ. Η «Black - Lite» για χάρη ενός σελέμπριτι είχε τυπώσει μια σειρά μπουφάν με το λογότυπο του συγκροτήματος. Ο εκπρόσωπος της Bravada International  δήλωσε για το γεγονός: «Είναι προσβλητικό για το συγκρότημα πως κάποιοι θέλουν να βγάλουν χρήματα άκοπα, προσβάλλοντάς το».

Το πιο πετυχημένο άλμπουμ των Red Hot Chili Peppers είχε τον τίτλο «Californication». Κυκλοφόρησε το 1999 και πούλησε δεκαπέντε εκατομμύρια αντίτυπα. Στα τέλη του 2007 το μάνατζμεντ του συγκροτήματος κινήθηκε νομικά εναντίον της εταιρείας τηλεοπτικών παραγωγών «Showtime Networks». Σίριάλ της είχε τον τίτλο «Californication». Το συγκρότημα στην αγωγή του εκτιμούσε πως η σειρά έπρεπε να σταματήσει και πως έπρεπε να του καταβληθούν δικαιώματα από την εκμετάλλευση του ονόματος της σειράς. Οι Red Hot Chilli Peppers αναμφισβήτητα γνωρίζουν πώς να προστατεύουν το όνομά τους.
  • Νirvana
1987 - 1994
Μέλη: Κερτ Κομπέιν: τραγούδι κιθάρα, Κριστ Νοβοσέλιτς: μπάσο, Ντέιβ Γκρόλ: ντράμς, Αλμπουμ: 3
Πωλήσεις: περισσότερα από 50 εκατομμύρια.
Μότο: «Smells Like Teen Spirit».

Ηχογράφησαν μόλις τρία άλμπουμ. Το Σεπτέμβρη του 1991 κυκλοφόρησαν το άλμπουμ «Nevermind». Εγινε δέκα φορές πλατινένιο. Από εκείνη τη στιγμή και μετά οι Nirvana ονομάστηκαν φαινόμενο. Η επιτυχία τους συνδέθηκε και με το στυλιστικό κίνημα grunge.
O θάνατος του τραγουδιστή και κιθαρίστα του συγκροτήματος Κερτ Κομπέιν το 1994 σηματοδοτήθηκε από μια εκπληκτική απόπειρα «τυμβωρυχίας» δισκογραφικών εταιρειών, φίλων του καλλιτέχνη, μουσικών που συνεργάστηκαν μαζί του αλλά κυρίως της συζύγου του ηθοποιού, τραγουδίστριας Κόρτνεϊ Λαβ με σκοπό το κέρδος.

Η ζωή και ο θάνατος του Κομπέιν έγινε βιβλία και φιλμ. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως στο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Kurt & Courtney» που σκηνοθέτησε ο Νικ Μπρούμφιλντ, η Λαβ φέρεται να έχει «επενδύσει» το ποσό των 50.000 δολαρίων σ’ ένα συμβόλαιο θανάτου που αφορούσε τη δολοφονία του συζύγου της. Συνολικά η περιουσία του Κομπέιν, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 27 ετών, ανέρχεται στα 50 εκατομμύρια δολάρια. «Σήμερα» το 25% των δικαιωμάτων των τραγουδιών του διαχειρίζεται η εταιρεία «Primary Wave». Η τελευταία είναι υπεύθυνη για τη διακίνηση τραγουδιών του συγκροτήματος σε ηλεκτρονικά δισκοπωλεία.
  • Led Zeppelin
1968 - 1980
Μέλη: Τζίμι Πέιτζ: κιθάρα, Ρόμπερτ Πλαντ: τραγούδι, Τζον Πολ Τζόουνς: μπάσο, Τζον Μπόναμ: ντράμς, Τζέισον Μπόναμ: ντράμς
Αλμπουμ: 9
Πωλήσεις: Περισσότερα από 300 εκατομμύρια.
Μότο: «Dazed and Confused».

Δείτε το δεδομένο. Οι Led Zeppelin έχοντας στα τύμπανα τον γιο του νεκρού μέλους τους Τζον Μπόναμ, Τζέισον, τον Σεπτέμβριο του 2007 έδωσαν ένα -και μοναδικό, σόου στην περίφημη λονδρέζικη αρένα- χωρητικότητας 20.000 ατόμων, «Ο2». Δεν είναι μόνο πως τα εισιτήρια της συναυλίας εξαντλήθηκαν. Είναι πως, τις ημέρες που ακολούθησαν εκείνης της ανακοίνωσης, οι πωλήσεις του συγκροτήματος σημείωσαν άνοδο της τάξης του 500%. Την ίδια περίοδο, το γκρουπ κυκλοφόρησε και μια συλλογή με χαρακτηριστικές στιγμές της καριέρας του.

Στο Λονδίνο έγινε ανάρπαστο. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως οι υπεύθυνοι του ιστορικού και πελώριου δισκοπωλείου HMV δήλωσαν πως το «Mothership» (τίτλος του άλμπουμ) ήταν ο «δίσκος» που πούλησε περισσότερο στη διάρκεια ζωής του καταστήματος. Οι Led Zeppelin είναι η μεγαλύτερη υπεραξία στον χώρο του σκληρού ροκ. Στη διάρκεια της καριέρας τους, οι περιοδείες τους είχαν συνολικό κέρδος για το συγκρότημα της τάξης των 200 εκατομμυρίων ευρώ. Από τις πωλήσεις των διάφορων αντικειμένων που φέρουν το χαρακτηριστικά του συγκροτήματος υπολογίζεται πως το συγκρότημα έχει εισπράξει κοντά στα 50 εκατομμύρια ευρώ.
  • The Doors
1965-1973
Μέλη: Τζιμ Μόρισον: τραγούδι, Ρέι Μαντζάρεκ: όργανο, Ρόμπι Κρίγκερ: κιθάρα, Τζον Ντέσμορ: ντράμς
Αλμπουμ: 9
Πωλήσεις: Περισσότερα από 40 εκατομμύρια.
Μότο: «We Want the World and We Want it Now».

Οι doors ξεκίνησαν την καριέρα τους την εποχή της flower-power μουσικής και καλλιτεχνικής γενικότερα «επανάστασης» στη δυτική ακτή των Η.Π.Α. Ηγέτης τους ήταν ο Τζιμ Μόρισον, το ατίθασο, αναπάντεχο ομορφόπαιδο που έγραφε σουρεαλιστικούς στίχους. Το πρώτο, ομώνυμο άλμπουμ του συγκροτήματος κυκλοφόρησε το 1967. Μόνο στις Η.Π.Α. έγινε πέντε φορές πλατινένιο. Για την ακρίβεια, όλα τα επίσημα, συνολικά 9, άλμπουμ του συγκροτήματος έγιναν πλατινένια. Το γκρουπ, καλλιτεχνικά, παραμένει ανενεργό από 1973, χρονιά της πρώτης διάλυσής του. Ομως στο πέρασμα του χρόνου, και πάντα μετά τη «φυγή» του Μόρισον (εξαίρεση είναι το άλμπουμ Absolutely Live - κυκλοφορία του 1970) από ναρκωτικά στο Παρίσι, το συγκρότημα έχει κυκλοφορήσει 14 «λάιβ» άλμπουμ και 20 συλλογές. Οι περισσότερες απ’ αυτές τις εκδόσεις κατάφεραν να γίνουν πλατινένιες ή χρυσές σε πωλήσεις.

Η ζωή του συγκροτήματος έγινε ταινία από τον Ολιβερ Στόουν. Η ταινία "The Doors" έκανε πρεμιέρα την 1η Μαρτίου του 1991. Ο τζίρος της ήταν 38 εκατομμύρια δολάρια, ενώ από την υπέρογκη βιβλιογραφία που αφορά το συγκρότημα αναφέρουμε το πιο κερδοφόρο παράδειγμα. Το 1980 κυκλοφόρησε η βιογραφία του Τζιμ Μόρισσον με τίτλο «No One Here Gets Out Alive». Το βιβλίο που έγραψε ο δημοσιογράφος Τζέρι Χόπκινς και ο μουσικός μάνατζερ Ντάνι Σάγκερμαν κατάφερε να πουλήσει περισσότερα από 3 εκατομμύρια αντίτυπα. Ετσι, για το «ξεμούδιασμα», ή για να κάνουν ξανά ταμείο, το 2002 τα μέλη των Doors βγήκαν ξανά σε περιοδεία μετονομάστηκαν μάλιστα για τα προσχήματα σε «The Doors of the 21st Century».
  • Sex Pistols
1975- 1978.
Μέλη: Τζον Ρότεν: τραγουδιστής, Στιβ Τζόουνς: κιθάρα, Γκλεν Μάτλοκ: μπάσο, Πολ Κουκ: ντράμερ, Σιντ Βίσιους: μπάσο
Αλμπουμ: 1
Πωλήσεις: Κάτι παραπάνω από 1 εκατομμύριο.
Μότο: «Destroy», «No Future»

Τον περασμένο Φεβρουάριο ο τραγουδιστής των Sex Pistols, Τζόνι Ρότεν, ρωταγωνίστησε σ’ ένα διαφημιστικό σποτ για την εταιρεία γαλακτοκομικών «Diary Crest». Οι πωλήσεις της φίρμας εκτοξεύτηκαν. Η ατάκα που έλεγε ήταν: «Δεν αφορά την υπέροχη Βρετανία, αφορά ένα υπέροχο βούτυρο». Ο προϋπολογισμός τής διαφημιστικής καμπάνιας κόστισε στην «Diary Crest» 5 εκατ. λίρες.

Οι Sex Pistols, οι «πρεσβευτές» της βρετανικής πανκ-ροκ δεν ήταν ποτέ πραγματικό συγκρότημα. Ηταν ένα μάτσο τελειωμένων ανέργων που μίσθωσε ο μάνατζερ Μάλκομ Μακλάρεν για να βγάλει χρήματα. Οι Pistols πληρώνονταν από εκείνον και το βδομαδιάτικό τους ήταν «κοντά» στο επίδομα ανεργίας που έδινε το βρετανικό δημόσιο. Ο Μακλάρεν, με τους Pistols, κατάφερε πολλά. Πουλώντας το στυλ τους εκείνος και η πρώην σύζυγός του, σχεδιάστρια μόδας Βίβιαν Γουέστγουντ έβγαλαν εκατομμύρια. Το συγκρότημα στη διάρκεια της καριέρας του ντυνόταν, αποκλειστικά, με δικά της ρούχα.

Του Γιάννη Παναγόπουλου. Από τις “Εικόνες”, τεύχος Νο 368, εβδομαδιαίο περιοδικό, ένθετο στο ΕΘΝΟΣ της Κυριακής, 15 Μαρτίου 2008.